KPK, jest rzeczą niezwykle istotną, aby biegły w sporządzonej opinii odpowiedział na trzy fundamentalne pytania13. Po pierwsze: czy dana osoba w momencie zawierania małżeństwa była dotknięta zaburze niem czy też chorobą, o której mowa w danym przypadku. Po drugie: jaka jest natura, pochodzenie i ciężkość choroby czy też
Na tym tle podatnik zwrócił się do organu podatkowego z pytaniem, czy wykonując jako biegły sądowy opinie dla sądów i innych organów państwa, może skorzystać z 50% kosztów uzyskania przychodów. Prezentując własne stanowisko wskazał, że opinie biegłego sądowego są tworzone swobodnie, bezstronnie i spełniają przesłanki z
Artykuł sponsorowany 2019-01-28 8:01:57 Wiele osób, stając przed koniecznością przeprowadzenia wyceny nieruchomości, zadaje przed jej zleceniem pytania dotyczące czasu, jaki potrzebny jest na przygotowanie operatu szacunkowego – pisemnego opracowania, w którym dokonana zostaje kompleksowa wycena. Wbrew jednak temu, jak chcieliby zlecający jej wydanie, nie jest możliwe w każdym wypadku określenie precyzyjnego terminu, w jakim możliwe będzie dokonanie wyceny. Poza czynnikami zmiennymi, zależnymi od zlecającego wykonanie operatu oraz rzeczoznawcy majątkowego (takimi jak między innymi – możliwość ustalenia terminu oględzin nieruchomości, czas dostarczenia niezbędnej dokumentacji, obłożenie rzeczoznawcy innymi obowiązkami zawodowymi), zawsze brać pod uwagę należy także te czynniki, które bezpośrednio dotyczą wycenianej nieruchomości oraz mogą utrudniać, a czasem nawet uniemożliwiać przeprowadzenie wyceny nieruchomości w krótkim czasie. Warto zatem dowiedzieć się, na czym tak właściwie polega wycena domu czy mieszkania i jakie czynności składają się na cały ten proces. Co składa się na wycenę nieruchomości? Dokonanie prawidłowej wyceny nieruchomości oraz sporządzenie odpowiadającego wymogom prawa operatu szacunkowego, wymaga dochowania szeregu warunków, standardów i wytycznych. Każdą wycenę nieruchomości poprzedzać muszą jej oględziny, które przeprowadza osobiście rzeczoznawca majątkowy. W przypadku wyceny nieruchomości zabudowanych może też zajść potrzeba poszerzenia oględzin o udział biegłych innych specjalności (np. z zakresu budownictwa, architektury, konstruktorów), którzy wypowiedzą się na temat stanu technicznego budynków oraz ewentualnych jego wad, które mogą wpływać na wartość rynkową. Dokonanie oględzin poprzedza właściwy etap przygotowywania wyceny, polegający na analizie rynku transakcyjnego nieruchomości oraz odnalezieniu i ustaleniu nieruchomości podobnych, które były przedmiotem obrotu w ostatnim czasie. W oparciu o uzyskane w ten sposób dane rzeczoznawca majątkowy może przystąpić do dalszego etapu prac, polegającego na zastosowaniu odpowiednich wskaźników korygujących, w oparciu o nietypowe i niestandardowe cechy i właściwości nieruchomości, które wpływać będą na jej wartość. Dopiero po przeprowadzeniu tego rodzaju czynności możliwe jest wskazanie rynkowej wartości wycenianej nieruchomości. Wycena nieruchomości a opinia biegłego sądowego W wielu przypadkach potrzeba wyceny nieruchomości zachodzi dopiero w toku postępowania sądowego, co dotyczy w szczególności spraw o dział spadku, podział majątku wspólnego oraz zniesienie współwłasności. Operat szacunkowy, niezbędny dla wydania przez sąd orzeczenia, sporządza wówczas rzeczoznawca majątkowy będący jednocześnie biegłym sądowym. Dokonywane jest to zawsze na zlecenie sądu, w oparciu o wydane wcześniej postanowienie dowodowe. Terminy wydania opinii sądowej znacznie przekraczają jednak te, które potrzebuje rzeczoznawca majątkowy na sporządzenie operatu prywatnego. Różnica czasowa związana jest z jednej strony z koniecznością zapewnienia obiegu dokumentów sądowych, z drugiej strony z kolei z tym, że nie każdy rzeczoznawca może pełnić funkcję biegłego sądowego i ich liczba jest ograniczona. Komentarze
składam w postaci wniosku dowodowego prywatną opinię biegłych z zakresu ruchu drogowego. Oczywiście sąd karny nie może przyjąć prywatnej opinii biegłych jako wiążącej, lecz zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą sądów karnych może potraktować ją jako „asumpt” i „impuls” do podjęcia dalszych działań. Wykazanie w
Przepisy procedury karnej przewidują możliwość prowadzenia polemiki z treścią opinii biegłego powołanego w sprawie – między innymi polegającą na możliwości uzupełniającego przesłuchania biegłego, zobowiązania go do sporządzenia pisemnego uzupełnienia opinii, a nawet powołania nowego biegłego w sprawie i doprowadzenia do konfrontacji biegłych. Zgodnie z treścią przepisu art. 201 Kodeksu postępowania karnego można wskazane wnioski zgłosić wówczas gdy opinia złożona w sprawie jest niepełna, niejasna oraz zawiera wewnętrzne sprzeczności. Dowód z opinii biegłegoPrzeprowadzenie dowodu z opinii biegłego niejednokrotnie przesądza o wyniku danego postępowania karnego, z uwagi na fakt iż biegły wypowiadając się w kwestiach wymagających wiadomości specjalnych w danej materii dokonuje ustaleń, które potem sąd może przywoływać w uzasadnieniu wyroku. Należy jednak wskazać, iż to czy sąd obdarzy dowód z opinii biegłego pełną wiarygodnością zależy wyłącznie od jego indywidualnej oceny, albowiem z mocy prawa taki dowód nie jest ważniejszy od innych dowodów, ani nie ma również nadanego waloru pełnej przekonywalności. Powyższe ustalenie oznacza, iż sąd nie ma obowiązku automatycznie i bezkrytycznie przyjmować (akceptować) przedłożoną mu przez biegłego opinię, w szczególności jeżeli jest ona (w szerokim tego słowa znaczeniu) w jakiś sposób wadliwa. Należy wskazać, iż przepisy procedury karnej przewidują możliwość uzupełnienia takiej opinii lub jej poprawy (konwalidacji).Możliwość powołania innych biegłych Zgodnie z treścią przepisu art. 201 Kodeksu postępowania karnego, jeżeli opinia jest niepełna, niejasna albo gdy zachodzi sprzeczność w samej opinii lub między różnymi opiniami biegłych w tej samej sprawie, można wezwać ponownie tych samych biegłych lub powołać innych. Użyty zwrot bezosobowy „można powołać” skierowany jest do sądu (lub organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze), który ocenia treść takiego dowodu i jednocześnie może działać z urzędu lub na wniosek strony. Należy zatem wskazać, iż w razie wątpliwości co do treści pisemnej opinii biegłego może wnosić o jego uzupełniające przesłuchanie, lub o zobowiązanie tego biegłego do sporządzenia pisemnej opinii uzupełniającej jego poprzednie wywody. Możliwe jest również doprowadzenie do sytuacji powołania nowego biegłego w sprawie, a nawet możliwe jest doprowadzenie do następczej konfrontacji między powołanymi w sprawie biegłymi (wypowiadającymi się w tym samym przedmiocie). Obowiązkiem sądu (lub organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze) jest weryfikacja merytoryczna dowodów, które są przeprowadzane. Teoretycznie zatem organy te czuwają nad tym, aby dana opinia biegłego był pozbawiona wad. Należy jednak podkreślić konieczność aktywnej postawy strony w tym zakresie. Ma ona możliwość zapoznania się z treścią takiej opinii, a nawet zrobieniem jej fotokopii lub ksera. Istotne jest aby strona zainteresowana poddała analizie taką opinię, ma ona bowiem prawo ustosunkować się do takiej opinii. Uzupełnienie opinii biegłegoW tym kontekście należy wskazać, iż istnieją 3 zasadnicze przesłanki ustawowe, które można podnosić wnioskując o uzupełnienie opinii biegłego (względnie o powołanie nowego biegłego w tej sprawie): a) opinia jest niepełna b) opinia jest niejasna b) opinia jest sprzeczna wewnętrznie Należy wskazać, iż wniosek taki nie jest dla organu obligujący, ale jeśli zawiera on trafne argumenty (lub trafną polemikę z opinią) to organ powinien raczej go uwzględnić w imię dążenia do poznania prawdy również serwis: Sprawy karne Zgodnie z przyjętym orzecznictwem Sądu Najwyższego opinia jest niepełna jeżeli opiera się na niewystarczającym materiale dowodowym, nie uwzględnia wszystkich możliwych wariantów dotyczących przebiegu zdarzeń, nie odpowiada na wszystkie zadane pytania. Opinia jest również niepełna jeżeli zawiera samą konkluzję (wnioski końcowe) bez wykazania na jakiej podstawie biegły do tych wniosków doszedł, bez opisu metod i sposobu przeprowadzenia danych również serwis: Kodeks karny Z kolei opinia jest niejasna jeżeli sposób w jaki jest napisana nie pozwala zrozumieć mechanizmu sformułowania wniosków końcowych, kiedy uzasadnienie zawiera nielogiczne bądź sprzeczne argumenty. Opinia jest również niejasna jeżeli sformułowane wnioski końcowe są alternatywnie sformułowane (to znaczy wskazują, przykładowo iż kierowca jest winny lub nie), kiedy zawierają zastrzeżenia nie pozwalające ustalić rzeczywistego stanowiska biegłego w danej konkretnej sprawie. Z oczywistych powodów najmniej wątpliwości powstaje w odniesieniu do wykazania tego, jakie są cechy wewnętrznie sprzecznej opinii opinii. Chodzi naturalnie o taką sytuację gdy argumenty przedstawione w uzasadnieniu opinii są sprzeczne z sformułowanym wnioskiem końcowym, gdy same wnioski końcowe opinii są ze sobą sprzeczne a także ogólnie gdy w treści uzasadnienia opinii znajdują się sprzeczne ze sobą również serwis: WykroczeniaRozporządzenie wprowadza: Przedłużenie do 31 lipca 2020 r. terminu dotyczącego przekazania sprawozdania finansowego osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą do Szefa KAS. Przedłużenie o 3 miesiące, a w przypadku jednostek podlegających nadzorowi KNF o 2 miesiące, terminów w zakresie: sporządzania i zamieszczania na W postępowaniu przed sądem pracy bez względu na stopień jego zaawansowania, tak jak i w innych rodzajach postępowań sądowych może pojawić się potrzeba przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego. Strony często już na etapie wnoszenia pozwu wskazują na konieczność przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych, jednak może się okazać, że potrzeba jego przeprowadzenia wyniknie dopiero w toku prowadzenia przez sąd postępowania dowodowego. Sprawdźmy, jakie znaczenie ma dowód z opinii biegłego w praktyce sądów pracy Art. 278 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego wskazuję, że dowód z opinii biegłego należy dopuścić w sprawie w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Pojęcie wiadomości specjalnych odnosi się do poszczególnych gałęzi nauki, techniki, sztuki, rzemiosła, a także innych umiejętności, które są niezbędne do rozstrzygnięcia sprawy, a sąd nimi nie dysponuje. Nie sposób wymienić wszystkich specjalizacji biegłych, jacy powoływani są przez sądy pracy, jednak najczęściej będą to biegli lekarze różnych specjalności, biegli księgowi, biegli z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, biegli psycholodzy. W ostatnim czasie coraz częściej sądy sięgają po dowody z opinii biegłych, zaś sporządzone przez nich opinie zazwyczaj stanowią podstawę rozstrzygnięcia wydawanego przez sąd. Dopuszczenie dowodu z opinii biegłego Sąd może dopuścić dowód z opinii biegłego w postępowaniu dowodowym na wniosek strony lub z urzędu. Należy mieć jednak na uwadze, że strona domagająca się dopuszczenia i przeprowadzenia takiego dowodu musi liczyć się z koniecznością poniesienia zaliczek na ten cel. Przy czym warto pamiętać o tym, że w postępowaniu przed sądem pracy pracownik zwolniony jest od ponoszenia kosztów sądowych, co obejmuje również wydatki na opinie sporządzane przez biegłych. Koszty z tytułu sporządzonych opinii biegłych podlegają rozliczeniu w orzeczeniu kończącym sprawę i z reguły będą obciążać one stronę przegrywającą postępowanie. Wybór biegłego: stały biegły czy biegły ad hoc? Powołując biegłego, sądy z reguły wyznaczają ich z listy prowadzonej przez Prezesów Sądów Okręgowych, ale może zdarzyć się tak, że osoba posiadająca wymagane w sprawie wiadomości specjalne nie będzie wpisana na taką listę. Wówczas sąd może powołać ją jako biegłego ad hoc. Sporządzona przez niego opinia ma taką samą wartość jak opinia przygotowana przez biegłego z listy prowadzonej przez Prezesa Sądu Okręgowego. Wskazać należy, że opiniowanie przez biegłych ad hoc było już przedmiotem rozważań sądów powszechnych oraz Sądu Najwyższego i orzecznictwo w tym zakresie jednoznacznie opowiada się za dopuszczalnością opinii opracowywanych przez biegłych spoza listy prowadzonej przez Prezesa Sądu Okręgowego pod warunkiem spełnienia pewnych wymogów, tj. złożenia przez biegłego ad hoc przyrzeczenia, posiadania odpowiedniej wiedzy specjalnej oraz dawania przez taką osobę gwarancji jej obiektywizmu i bezstronności w sprawie. W wyroku Sądu Najwyższego z 11 marca 2010 roku (IV CSK 388/09), wskazano cyt.: „Według art. 278 § 1 kpc sąd po wysłuchaniu wniosków stron co do liczby biegłych i ich wyboru może powołać jednego lub kilku biegłych w celu zasięgnięcia ich opinii w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Biegły może być powołany przez sąd z listy biegłych sądowych (stałych) lub spośród innych bezstronnych osób posiadających odpowiednie kwalifikacje – biegłych w konkretnej sprawie (ad causam, ad hoc). Obowiązek sprawdzenia kwalifikacji osoby powołanej w charakterze biegłego spoczywa na sądzie. Wyjątkowo nie dotyczy to biegłego sądowego, którego kwalifikacje sprawdzane są przed dokonaniem wpisu na listę biegłych sądowych (art. 283 § 2 kpc). Ze względu na źródło pochodzenia opinii brak jest jakichkolwiek podstaw do jej różnego traktowania i oceny”. Sąd decyduje, w jakiej formie zostanie sporządzona opinia: czy ustnie, czy pisemnie. W praktyce najczęściej jest to forma pisemna, a w sytuacji wątpliwości lub złożenia zarzutów do opinii przez strony postępowania sąd wzywa biegłego na rozprawę celem ustnego uzupełnienia opinii, jej wyjaśnienia albo rozszerzenia. Sąd ma obowiązek wysłuchać strony co do wyboru biegłych i ich liczby, ale to ostatecznie on decyduje, jakich specjalności biegli będą wydawać opinie i w jakiej formie. W przypadku konieczności powołania kilku biegłych, np. w sprawach dotyczących wypadków przy pracy, praktyka wskazuje na zasięganie przez sądy odrębnych opinii sporządzonych przez powołanych biegłych. Przepisy prawa nie nakładają obowiązku złożenia wspólnej opinii w wypadku powołania kilku biegłych, choć sąd może nałożyć taki obowiązek – wówczas dojdzie do wydania opinii łącznej. Biegli różnych specjalności mogą zostać powołani jednocześnie przez sąd albo po kolei. Skorzystanie przez sąd z opinii biegłego sporządzonej w innej sprawie Warto zwrócić uwagę na wprowadzone w 2019 roku rozwiązanie, które pozwala sądowi rozpoznającemu sprawę na skorzystanie z opinii sporządzonej przez biegłego na zlecenie organu władzy publicznej w innym postępowaniu przewidzianym przez ustawę. Powyższe oznacza dopuszczalność wykorzystywania w postępowaniu cywilnym opinii biegłych sporządzonych w innych sprawach cywilnych, w sprawach administracyjnych, w sprawach karnych oraz innych sprawach urzędowych. Zastosowanie tego rozwiązania w sądzie pracy może okazać się przydatne np. w sytuacji dochodzenia przez pracownika roszczeń uzupełniających z tytułu wypadku przy pracy, jeśli wcześniej toczyło się postępowanie o jednorazowe odszkodowanie w związku z wypadkiem przy pracy, gdzie sporządzone zostały opinie biegłych dotyczące procentowego uszczerbku na zdrowiu pracownika, które to mogą być wykorzystane w sprawie przeciwko pracodawcy. Dowód z opinii biegłego - wydanie postanowienia o dopuszczeniu Zgodnie z art. 236 kpc sąd w postanowieniu o dopuszczeniu dowodu powinien oznaczyć środek dowodowy i fakty, które mają nim zostać wykazane, a w miarę potrzeby i możliwości – także termin i miejsce przeprowadzenia dowodu. W praktyce postanowienie o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego w swojej treści zawiera następujące elementy: wskazanie środka dowodowego – opinia biegłego; osobę biegłego wraz ze wskazaniem na jego specjalizację; tezę dowodową, czyli fakty, jakie obowiązany jest wyjaśnić lub ustalić biegły w sporządzonej opinii; termin do sporządzenia opinii; zakres czynności, jakie biegły obowiązany jest podjąć w związku ze sporządzaniem opinii, np. dokonanie oględzin. Doręczenie opinii biegłego stronom i prawo do złożenia zarzutów W sytuacji, kiedy biegły sporządzi opinię, jest ona doręczana stronom postępowania celem zapoznania się z jej treścią. Zgodnie z utrwaloną praktyków sądów przy doręczaniu opinii stronom jest ustalony przez sąd termin, który najczęściej wynosi 14 dni lub 7 dni na złożenie zarzutów do opinii. Składa się je w formie pisma procesowego zawierającego wszelkiego rodzaju zastrzeżenia, które rzutują na treść i wnioski końcowe opinii. Po złożeniu zarzutów sąd decyduje, czy zachodzi potrzeba sporządzenia opinii uzupełniającej. Opinia uzupełniająca lub nowa opinia Jeśli strona złożyła zarzuty, zaś biegły w opinii uzupełniającej nie odniósł się do nich w całości lub części, albo też negował te zastrzeżenia i nie wyjaśnił wątpliwości, wówczas istnieje podstawa do dalszego kwestionowania sporządzonych opinii i domagania się powołania innego biegłego. Jak wskazuje się w orzecznictwie Sądu Najwyższego: „Jeżeli treść lub forma dodatkowej opinii biegłego wskazuje, że nie próbuje on przez poszerzenie lub pogłębienie argumentacji przekonać o trafności wniosków opinii, lecz czuje się dotknięty zgłoszonymi wątpliwościami czy zastrzeżeniami i »usztywnia« swe dotychczasowe stanowisko, zaś kwestię jego zasadności chciałby potraktować przez pryzmat wiary bądź zaufania, zamiast w płaszczyźnie wiedzy, to zasięgnięcie dodatkowej (trzeciej) opinii od tego samego biegłego jest nieracjonalne. W takiej sytuacji sąd jest obowiązany zasięgnąć opinii innego biegłego (art. 286 in fine kpc)” (wyrok Sądu Najwyższego z 10 lutego 2000 roku, II UKN 399/99). Złożenie trafnych merytorycznie zarzutów do opinii może stanowić dla sądu podstawę do zlecenia opracowania opinii przez innego biegłego specjalistę z danej dziedziny. Zastrzec należy, że sąd nie ma obowiązku dopuszczać jako dowodu opinii opracowanych przez kolejnych biegłych tylko dlatego, że strona jest niezadowolona z dotychczas sporządzonych opinii, które są dla niej niekorzystne. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodów z dalszych opinii, gdy zachodzi taka potrzeba. Zachodzi ona wówczas, kiedy sporządzona opinia, którą dysponuje sąd, zawiera istotne braki, bo nie odpowiada na postawione tezy dowodowe, jest niejasna, czyli nienależycie uzasadniona lub nieweryfikowalna, tzn. gdy przedstawiona przez biegłego analiza nie pozwala organowi orzekającemu skontrolować jego rozumowania co do trafności jego wniosków końcowych. Zakres opinii i uprawnienia biegłego Wskazać należy, że biegły nie może wyjść poza zakres zlecenia udzielonego mu przez sąd, który określa postanowienie o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego, ale również poza ustawowe kompetencje. Biegły nie posiada kompetencji co do ustalania stanu faktycznego i prawnego sprawy, gdyż jest to wyłącznym uprawnieniem Sądu orzekającego w sprawie. Biegły nie ma uprawnień także do tego, aby samodzielnie uzupełniać materiał dowodowy w sprawie. Gdyby przekazane mu przez sąd materiały dowodowe okazały się niewystarczający do sporządzenia opinii zgodnie ze zleceniem sądu, wówczas biegły powinien go o tym poinformować i zwrócić udostępnione akta. Ocena przez sąd dowodu z opinii biegłego Jeśli chodzi o dowód z opinii biegłego, to podlega on tak jak i inne dowody w postępowaniu ocenie według kryteriów określonych w art. 233 § 1 kpc, jednak w orzecznictwie sądów powszechnych wskazuje się, że dodatkowo przy ocenie tego dowodu sąd musi uwzględniać szczególne kryteria oceny, którymi są: zasady logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Prywatna opinia biegłego sporządzona na potrzeby sprawy sądowej Omawiając tematykę związaną z opiniowaniem przez biegłych w postępowaniu sądowym, nie sposób pominąć zagadnienia tzw. prywatnych opinii biegłych. Dokument sporządzony przez osobę posiadającą wiadomości specjalne z danej dziedziny, nawet jeśli sporządzony został przez osobę wpisaną na listę biegłych prowadzoną przez właściwego Prezesa Sądu Okręgowego, stanowi dokument prywatny, który nie może zastąpić dowodu z opinii biegłego powołanego przez sąd. Zgodnie z najnowszym orzecznictwem Sądu Najwyższego, a konkretnie wyrokiem Sądu Najwyższego z 9 sierpnia 2019 roku (II CSK 352/18): „Przedstawione przez stronę pisemne stanowisko osoby będącej ekspertem w konkretnej dziedzinie wiedzy, podpisane przez tę osobę, stanowi dokument prywatny i korzysta z domniemania autentyczności określonego w art. 245 kpc. Dokument taki nie stanowi natomiast dowodu w zakresie wiadomości specjalnych, których stwierdzeniu służy dowód z opinii biegłego. Strona może wprawdzie domagać się dopuszczenia dowodu z takiej ekspertyzy jako dokumentu prywatnego, jednak dowód taki może służyć wykazaniu jedynie tego, że osoba, która podpisała się pod ekspertyzą, złożyła oświadczenie zawarte w jej treści”. Jednakże podkreśla się, że sąd rozpoznający sprawę, dokonując oceny opinii biegłego, ma obowiązek ustosunkować się do opinii przedstawionej przez stronę, jak też rozważyć, czy zestawienie treści obu opinii, tj. biegłego i prywatnej, nie wymaga uzupełnienia opinii biegłego lub dopuszczania opinii dodatkowej. Sporządzona na zlecenie strony prywatna opinia jest wyrażeniem stanowiska strony ją przedkładającej, popartym fachową wiedzą eksperta z danej dziedziny. Poczynione na podstawie tego dokumentu ustalenia faktyczne dotyczą faktu zlecenia i sporządzenia takowej opinii oraz rozwijają stanowisko procesowe strony zajmowane w sprawie. Niedopuszczalne jest natomiast czynienie na jej podstawie ustaleń, które miałyby zasadnicze znaczenie dla kwestii rozstrzygnięcia sprawy. Potwierdza to orzecznictwo Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych. I tak wskazać należy na wyrok Sądu Najwyższego z 20 sierpnia 2001 roku (sygn. akt I PKN 571/00), gdzie wskazano, że: „Dokonanie przez sąd ustaleń faktycznych w oparciu o dowody, które nie zostały w formalny sposób dopuszczone i przeprowadzone na rozprawie, narusza ogólne reguły postępowania dowodowego w zakresie bezpośredniości, jawności, równości stron i kontradyktoryjności”. Ponadto w wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 19 lutego 2013 roku (sygn. akt I ACa 1121/12) zauważono, że: „Prywatne ekspertyzy opracowane na zlecenie stron, czy to w toku procesu, czy przed jego wszczęciem należy traktować, jako wyjaśnienie stanowisk stron, wsparte wiadomościami specjalnymi. Oparcie rozstrzygnięcia na prywatnych ekspertyzach byłoby naruszeniem przepisów procedury cywilnej”. Dlatego w świetle powyższych orzeczeń należy mieć świadomość, że sporządzenie prywatnej opinii korzystnej dla zlecającego po pierwsze nie będzie stanowiło podstawy do wydania na jej podstawie rozstrzygnięcia. Po drugie sporządzenie opinii prywatnej nie przyspieszy postępowania w sprawie, a wręcz przeciwnie – z uwagi na konieczność jej weryfikacji wraz z opinią biegłego przygotowaną na zlecenie sądu może je przedłużyć. Po trzecie niewątpliwą zaletą prywatnej opinii jest to, że pozwala ona wykazać zasadność twierdzeń strony, popierając je wiedzą ekspercką, a jednocześnie stanowi podstawę do polemiki z treścią opinii biegłego powołanego przez sąd. Nadmienić należy, że coraz częściej prywatne opinie przedkładane przez strony w postępowaniu sądowym prowadzą do konieczności sięgnięcia przez sąd po opinię sporządzoną przez kolejnego biegłego celem wyeliminowania wszelkich wątpliwości, jakie mogą pojawić się na tle dwóch różnych stanowisk ekspertów, nawet jeśli opinia prywatna jest traktowana jako dokument prywatny. Podsumowując, należy wskazać, że opinia biegłego jest istotnym elementem postępowania przed sądem, jednak aby mogła ona stanowić podstawę rozstrzygnięcia sporu, musi zostać zweryfikowana z uwzględnieniem aspektów omówionych w artykule, począwszy od jej zgodności z wydanym postanowieniem dowodowym, a skończywszy na kryteriach swobodnej oceny dowodów i kryteriach szczególnych określonych w praktyce orzeczniczej sądów przewidzianych dla tego rodzaju dowodu.
5) sprawozdanie z przeprowadzonych czynności i spostrzeżeń oraz oparte na. nich wnioski, 6) podpisy wszystkich biegłych, którzy uczestniczyli w wydaniu opinii. § 3. Osoby, które brały udział w wydaniu opinii, mogą być, w razie potrzeby, przesłuchiwane. w charakterze biegłych, a osoby, które uczestniczyły tylko w badaniach.
Stosownie do art. 278 § 1 kpc, w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych sąd po wysłuchaniu wniosków stron co do liczby biegłych i ich wyboru może wezwać jednego lub kilku biegłych w celu zasięgnięcia ich istoty i celu dowodu z opinii biegłego wynika, że jeśli rozstrzygnięcie sprawy wymaga wiadomości specjalnych, dowód z opinii biegłych jest i waga dowodu z opinii biegłegoNa tle innych środków dowodowych, w szczególności zeznań świadków i stron, dowód z opinii biegłego wyróżnia specjalny jego przedmiot, cel, charakter oraz specyficzne, właściwe tylko jemu, kryteria na to uwagę Sąd Najwyższy, w zgodzie z ustalonymi w tej materii poglądami orzecznictwa i doktryny, w orzeczeniu z dnia 1 lipca 1969 r., I CR 149/69 („Nowe Prawo” 1971, nr 5, s. 743), w którym stwierdził, że opinia biegłego ma na celu ułatwienie sądowi należytej oceny zebranego materiału wtedy, gdy potrzebne są wiadomości z opinii biegłego nie może natomiast sam być źródłem materiału faktycznego sprawy ani tym bardziej stanowić podstawy ustalenia okoliczności będących przedmiotem oceny przedstawienia ustaleń w opinii biegłegoUstalenia i wnioski biegłego zamieszczone w opiniach, zgodnie z przepisem art. 285 § 1 powinny być sformułowane w sposób jednoznaczny i stanowczy i być poparte rzeczową, logiczną i spójną argumentacją (tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 6 listopada 2013 r., Sygn. akt III AUa 1219/12).Weryfikacja opinii biegłego przez sądOpinia biegłego podlega, jak inne dowody ocenie według art. 233 § 1 (zasada swobodnej oceny dowodów), lecz odróżniają ją szczególne kryteria oceny. Stanowią je zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej powiedziano, przedmiotem opinii biegłego nie jest przedstawienie faktów, lecz ich ocena na podstawie wiedzy fachowej (wiadomości specjalnych). Nie podlega ona zatem weryfikacji, jak dowód na stwierdzenie faktów, na podstawie kryterium prawdy i fałszu. Nie są miarodajne dla oceny tego dowodu niekonkurencyjne z nim oceny świadków i uczestników postępowania co do faktów będących przedmiotem opinii (tak: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2000 r., sygn. akt I CKN 1170/98). Opinia biegłych lekarzy w sprawie sądowejSąd Najwyższy w wyroku z dnia 13 października 1987 r., Sygn. akt II URN 228/87 stwierdził, iż przy ocenie opinii biegłych lekarzy sąd nie może zająć stanowiska odmiennego, niż wyrażone w tej opinii, na podstawie własnej oceny stanu żadnym wypadku opinia biegłego, która sądu nie przekonała, nie może być weryfikowana, a zwłaszcza dyskwalifikowana, bez posłużenia się wiedzą specjalistyczną. Sąd nie może – wbrew opinii biegłych, dostarczających sądowi wiedzy specjalistycznej koniecznej do dokonania oceny stanu zdrowia osoby ubiegającej się o świadczenie rentowe, w tym rodzaju występujących schorzeń, stopnia ich zaawansowania i nasilenia związanych z nimi dolegliwości, stanowiących łącznie o zdolności do wykonywania zatrudnienia bądź braku takiej zdolności – oprzeć się na własnym przekonaniu, wiedzy powszechnej, zasadach logicznego myślenia, które to kryteria ze zrozumiałych względów nie obejmują specjalistycznej wiedzy medycznej (por. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 29 listopada 1949 r., WaC 167/49, Nowe Prawo 1951 nr 2, s. 62; wyroki Trybunału Ubezpieczeń Społecznych z dnia 9 lutego 1949 r., TR 123/48, niepublikowany i z dnia 23 grudnia 1958 r., I TR 1071/57, Praca i Zabezpieczenie Społeczne 1969 nr 11 oraz wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 23 maja 1986 r., IV CR 116/86, LEX nr 8760; z dnia 19 grudnia I PR 148/90, OSP 1991 nr 11-12, poz. 300; z dnia 15 stycznia 1972 r., III CRN 341/72, LEX nr 7051; z dnia 8 lutego 2002 r., II UKN 112/01, OSNP 2003 Nr 23, poz. 580; z dnia 17 grudnia 2008 r., I UK 133/08, LEX nr 1615661; z dnia 10 stycznia 2012 r., I UK 235/11, LEX nr 1129324; z dnia 24 czerwca 2013 r., II PK 324/12, LEX nr 1375181; z dnia 12 lutego 2015 r., IV CSK 275/14, LEX nr 1651019; z dnia 1 marca 2016 r., I UK 211/15, LEX nr 2007784; z dnia 5 kwietnia 2016 r., I UK 145/15, LEX nr 2030462, oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 września 2016 r. sygn. akt I UK 344/15).Rozbieżne opinie lekarskie biegłych w kwestiach istotnych w sprawieSąd Najwyższy wielokrotnie wskazywał, że w przypadku wydania w sprawie dwóch rozbieżnych w istotnych kwestiach opinii lekarskich, nieprawidłowe jest oparcie ustaleń na jednej z tych opinii, bez wyjaśnienia sprzeczności (tak: między innymi wyrok Sądu Najwyższego: z dnia 15 lipca 1998 r., sygn. akt II UKN 126/98, OSNAPiUS 1999 Nr 13, poz. 436; z dnia 16 września 1998 r., sygn. akt II UKN 220/98, OSNAPiUS 1999 Nr 18, poz. 597; z dnia 19 września 2000, II UKN 722/99, OSNAPiUS 2002 Nr 7, poz. 169; z dnia 8 lutego 2002 r., sygn. akt II UKN 112/01, OSNP 2003 Nr 23, poz. 580; z dnia 24 czerwca 2013 r., sygn. akt II PK 324/12, LEX nr 1375181).W przypadku, gdy rozbieżność poglądów na kwestie medyczne nie wynika z błędów lub niedokładności występujących w jednej z opinii, argumentacja za przyjęciem jednego lub drugiego stanowiska wymaga wiedzy fachowej. W takiej sytuacji dla rozstrzygnięcia sprawy potrzebne jest zażądanie trzeciej opinii w celu wyjaśnienia spornej kwestii bądź zażądanie ustnego wyjaśnienia rozbieżności przez biegłych, którzy dokonali przeciwstawnych ocen medycznych stanu zdrowia ubezpieczonego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 kwietnia 2007 r., I UK 309/06, LEX nr 470001).Mimo iż sąd nie ma obowiązku dopuszczenia dowodu z opinii kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony, to ma obowiązek dopuszczenia takiego dowodu wówczas, gdy w sprawie zostały wydane sprzeczne opinie biegłych (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 2010 r., sygn. akt II UK 172/09, LEX nr 584202).Sąd nie powinien zastępować biegłych, jeżeli chodzi o uzyskanie specjalnych wiadomości medycznych (tak: wyrok Sądu Najwyższego z 27 października 2005 r., I UK 37/05, LEX nr 276237), a zatem polemizując z wnioskami biegłego w sferze wymagającej wiadomości specjalnych, bez zasięgnięcia opinii innego biegłego lub w drodze uzupełnienia stanowiska biegłych, którzy wydali odmienne orzeczenie, narusza art. 233 § 1 (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 2012 r., sygn. akt I UK 235/11, LEX nr 1129324).Z kolei w wyroku z dnia 12 stycznia 2016 r., I PK 18/15 (LEX nr 2023154), Sąd Najwyższy podkreślił, że w przypadku, gdy przedmiotem oceny sądu są zawierające wiadomości specjalne dowody z opinii biegłych, nieprawidłowością jest oparcie ustaleń na jednej z tych opinii bez wyjaśnienia i rozstrzygnięcia występujących między nimi sprzeczności. Wymagane jest wówczas wzajemne ustosunkowanie się autorów sprzecznych opinii do twierdzeń przeciwnych (tak też: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 września 2016 r. sygn. akt I UK 344/15).W wyroku z dnia 7 lipca 2005 r., sygn. akt II UK 277/04 (OSNP 2006 nr 5-6, poz. 97), Sąd Najwyższy argumentował, że dochodzi do naruszenia art. 233 § 1 gdy sąd polemizuje w sferze wymagającej wiadomości specjalnych z wnioskami biegłego bez uzupełnienia stanowiska biegłych, którzy wydali odmienne opinie lub bez zasięgnięcia opinii innego biegłego. Teza ta wychodzi z założenia, że ocena niezdolności do pracy wymaga wiadomości specjalnych i musi znaleźć oparcie w dowodzie z opinii w ramach przyznanej mu swobody w ocenie dowodów, sąd nie tylko może, ale także powinien uznać opinię jednego biegłego za przekonywającą, a opinię drugiego biegłego zdyskwalifikować (tak: wyroki Sądu Najwyższego z dnia 19 lipca 1952 r., Ł. C. 207/52, Nowe Prawo 1953 nr 5, s. 80 i z dnia 24 sierpnia 1972 r., II CR 222/72, OSPiKA 1973 Nr 5, poz. 93), lecz nie może opierać się wyłącznie na własnej wiedzy, oderwanej od specjalistycznej wiedzy opinia biegłegoOkoliczność, iż zgodnie z art. 286 kpc Sąd może zażądać dodatkowej opinii od tych samych lub innych biegłych wcale nie oznacza, że w każdym przypadku jest to konieczne, potrzeba taka może bowiem wynikać ze stanu sprawy i podlega ocenie sądu orzekającego. Zgłaszając taki wniosek, strona winna wykazać błędy, sprzeczności lub inne wady w złożonej do akt sprawy opinii biegłego, które dyskwalifikują tę opinię, uzasadniając tym samym powołanie dodatkowych nie ma obowiązku uwzględniania wniosku strony o powołanie po raz kolejny tego samego biegłego lub dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego, jeżeli opinia spełnia przesłanki z art. 285 kpc (posiada uzasadnienie) a strona nie wykaże wad opinii dyskwalifikujących ją jako źródło dowodu (tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 6 listopada 2013 r., Sygn. akt III AUa 1219/12).Zagadnienie czy Sąd powinien powoływać innych biegłych i wzbogacać materiał dowodowy o kolejne opinie, zostało wyjaśnione w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974r., 817/73 (nie publ.), zgodnie z którym do dowodu z opinii biegłego nie mogą mieć zastosowania wszystkie zasady prowadzenia dowodów, a w szczególności art. 217 § 1 (stanowiącego, że strona może aż do zamknięcia rozprawy przytaczać okoliczności faktyczne i dowody). Jeżeli więc sąd uzyskał od biegłych wiadomości specjalne niezbędne do merytorycznego i prawidłowego orzekania , to nie ma potrzeby żądania ponowienia lub uzupełnienia tego kolejnego biegłego jest uzasadnione wówczas tylko, gdy sporządzona przez dotychczasowego biegłego opinia jest niepełna, niezrozumiała, i nie udziela odpowiedzi na postawione w zleceniu pytanie (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 1999 r., I PKN 20/99, z dnia 14 maja 1997 r., II UKN 108/97).Podobne zdanie wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 21 listopada 1974 r., Sygn akt. II CR 639/74, OSPiKA 1975, z. 5, poz. 108, stwierdzając, że jeżeli opinia biegłego jest tak kategoryczna i tak przekonywająca, że sąd określoną okoliczność uznaje za wyjaśnioną to nie ma obowiązku dalszego korygowania jej wniosków. Dopuszczenie dowodu z opinii kolejnych biegłych jest uzasadnione tylko w przypadku, gdy opinia jest niekompletna, niezupełna, niejasna, i występują w niej judykaturze podkreśla się, że sąd ma obowiązek w pierwszej kolejności zażądania od biegłego opinii uzupełniającej, gdy opinia jest niekompletna (por. wyrok Sądu Najwyższego: z dnia 16 września 2009 r., I UK 102/09, LEX nr 537027; z dnia 14 stycznia 2011 r., II UK 160/10, LEX nr 786386; z dnia 16 października 2014 r., II UK 36/14, LEX nr 1548261, oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 września 2016 r. sygn. akt I UK 344/15). Niekorzystna opinia biegłego dla strony a wniosek o przeprowadzenie dodatkowej opiniiNie jest okolicznością uzasadniającą uwzględnienie wniosku o przeprowadzenie dodatkowej opinii biegłego, że złożona już opinia nie jest dla niej korzystna. Samo stwierdzenie strony, że się nią nie zgadza, nie oznacza, że opinia jest wadliwa (tak: wyroki Sądu Najwyższego z II UK 306/10 poz. Lex nr 885998, z sygn. II UK 160/10 Lex nr 786386 , wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 25 sierpnia 2011r., Sygn akt I ACa 316/11 Lex nr 1095795). Opinia biegłego naruszająca prawa strony do udziału w postępowaniu dowodowymWykorzystanie przez biegłych materiałów, o które oparli się przy opiniowaniu w sprawie, w sposób naruszający prawa strony do udziału w postępowaniu dowodowym, może stanowić podstawę zarzutu wynika stąd, iż jak powiedziano, opinia biegłego nie może polegać na dokonywaniu ustaleń faktycznych. Dlatego dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z reguły powinno nastąpić w chwili, gdy już został zgromadzony materiał faktyczny umożliwiający biegłemu wydanie opinii (tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 29 kwietnia 2014 r., Sygn. akt I ACa 208/14). Żądanie strony o wyłączenie biegłegoAż do ukończenia czynności biegłego strona może żądać jego wyłączenia z przyczyn, z jakich można żądać wyłączenia sędziego. Gdy strona zgłasza wniosek o wyłączenie biegłego po rozpoczęciu przez niego czynności, obowiązana jest uprawdopodobnić, że przyczyna wyłączenia powstała później lub że przedtem nie była jej do wykonania opinii przez biegłegoSąd przed zleceniem wykonania opinii powinien ustalić z biegłym realny termin jej wykonania. W sytuacji w której Sąd przesłał odezwę do biegłego bez ustalenia terminu, a biegły wskazał, że w zakreślonym terminie nie może sporządzić opinii podając uzasadnioną tego przyczynę Sąd może zaakceptować podany termin, lub poszukiwać innego biegłego, który sporządzi opinię wcześniej (tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 5 maja 2016 r., Sygn. akt I ACz 721/16).Zaliczka na poczet opinii biegłegoStosownie do art. 288 kpc przewodniczący może przyznać biegłemu zaliczkę na poczet wysokości zaliczki na poczet opinii biegłegoZgodnie z treścią przepisu art. 394 § 1 pkt 9 kpc zaskarżalne są postanowienia/zarządzenia, których przedmiotem jest określenie zasad ponoszenia przez strony kosztów procesu. Należy zatem zastanowić się, czy w zakresie przedmiotowym zasad ponoszenia przez strony kosztów procesu mieści się także obowiązek uiszczenia zaliczki na poczet opinii tak postawione pytanie Sąd Apelacyjny w Krakowie wyroku z dnia 6 czerwca 2018 r., Sygn. akt I ACz 634/18, odpowiedział twierdząco argumentując to tym, że skoro punkcie 9 ww. przepisu ustawodawca w sposób odrębny wymienił jako podlegające zażaleniu postanowienia/zarządzenia w przedmiocie kosztów, czy to procesu, czy sądowych (zwrot kosztów, obciążenie kosztami sądowymi, jeżeli strona nie składa środka zaskarżenia co do istoty sprawy, koszty przyznane w nakazie zapłaty, zwrot kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu) to uzasadniony jest wniosek, że postanowienie/zarządzenie w przedmiocie zaliczki na poczet opinii biegłego podlega zaskarżeniu jako postanowienie/zarządzenie określające zasady ponoszenia przez strony kosztów wynagrodzenia biegłegoW świetle art. 288 biegły ma prawo żądać wynagrodzenia za wykonaną pracę. rozpoznając wniosek o przyznanie należności Sąd ma obowiązek uwzględnić wymagane kwalifikacje, czas i nakład pracy potrzebny do wydania opinii oraz wysokość wydatków niezbędnych do wykonania ma również obowiązek zbadania, czy opinia została sporządzona w granicach tezy dowodowej oraz dokonania weryfikacji wskazanych w karcie pracy biegłego: zasadności czynności podjętych w związku z opracowaniem opinii, czasu niezbędnego do ich dokonania, a także przyjętą przez biegłego stawkę ustalaniu wysokości wynagrodzenia biegłego decydujące znaczenia ma nie ilość rzeczywiście wykorzystanego przez biegłego czasu, lecz ilość czasu niezbędnego do prawidłowego opracowania opinii przez specjalistę dysponującego niezbędnymi wiadomościami w danej dziedzinie (tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 17 grudnia 2015 r., Sygn. akt I ACz 2320/15).Odnośnie wysokości stawki godzinowej, stosownie do § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 kwietnia 2013 r. w sprawie określenia stawek wynagrodzeni biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu cywilnym, stawka wynagrodzenia biegłych powołanych przez sąd za każdą rozpoczętą godzinę pracy wynosi od 1,28% do 1,81% kwoty bazowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, którą określa ustawa wysokości wynagrodzenia biegłego na podstawie twierdzenia o zawyżeniu przez biegłego liczby godzin pracy Według wskazań judykatury, sąd może skontrolować wskazaną przez biegłego w karcie pracy liczbę godzin niezbędnych do sporządzenia opinii (poświęconych na czynności przygotowawcze i badawcze, łącznie z zapoznaniem się z aktami sprawy oraz na opracowanie opinii wraz z uzasadnieniem) i obniżyć wynagrodzenie wyliczone przez biegłego stosownie do przyjętej przez siebie ilości czasu i nakładu pracy ilość czasu, którą trzeba poświęcić na określoną czynność, jest zależna od wielu czynników, a wśród nich także od indywidualnych cech wykonawcy i indywidualnych cech czynności, podany zatem w rachunku czas poświęcony na wykonanie czynności może być z natury rzeczy skontrolowany tylko w więc nie istnieją ogólnie obowiązujące normy czasu wykonania danej czynności, kwestionowanie rachunku biegłego na tej podstawie, że czynność wymagała mniej czasu niż to wykazano w rachunku, może być skuteczne tylko wtedy, gdy podane w rachunku ilości zużytego czasu są tak jaskrawo wygórowane, iż – opierając się na zwykłym doświadczeniu życiowym – można od razu stwierdzić, że biegły niewątpliwie zużył znacznie mniej czasu niż podaje w rachunku (tak: orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 18 sierpnia 1959 r., I CZ 82/59, OSNCK 1961, nr 2, poz. 41).
P oleganie na utartych schematach jest ryzykowne. Najlepiej mogli się o tym przekonać ci, którzy po ostatniej nowelizacji KPC zgłaszali zastrzeżenie do protokołu. Standardowo wygłaszana przy tej okazji formułka „wskazując naruszenie art. 207, 217 i 227 KPC” okazuje się mało aktualna, gdy 2 z 3 powołanych w niej przepisów już UZASADNIENIE. Postanowieniem z dnia 5 października 2018 r. w sprawie I C 984/12 Referendarz sądowy w Sądzie Okręgowym w Warszawie przyznał Zespołowi Usług () Sp. z o.o. z siedzibą w W. wynagrodzenie za sporządzenie pisemnej opinii w kwocie 9.402,19 (punkt 1. postanowienia), a nadto polecił Kasie Sądu Okręgowego w Warszawie wypłatę Zespołowi powyższej kwoty tymczasowo ze
W raporcie wyszczególniono również, ile na sporządzenie opinii biegłych wydały strony postępowania oraz Skarb Państwa. W przypadku uczestników spraw było to łącznie 5,9 mln zł (średnio 30,4 tys. zł dla jednego sądu), w przypadku państwa zaś 27,8 mln zł (średnio 136 tys. zł).
Strona musi maksymalnie dokładnie wskazać specjaliście co ma zbadać, a także zadać pytania, na które biegły ma odpowiedzieć. W praktyce często strony wnioskują również np. o ocenę skutków błędu medycznego poprzez ustalenie uszczerbku na zdrowiu pacje n ta, prognoz w kwestii możliwości powrotu do zdrowia itp. Opinia biegłego
Խψе фω
Орутикофи ագатяхр
Աскሆբиዚևλо бр ዜቄսискυγ
Оσαգуσеጬ ቶпрኆврат
Кօщибр λаξиքоηθና
По խκ гурунув
Оዠи югιзθцоս ጧуւ
Скопωсрራ μуጁաቧап իյωчиγուք
Пыш инεմ
Զиηቦзንтвοξ ፆαпожօго μ
Оժуኅаβጄጏυц хуσи ρахիቾ
Еքиβадрጳ ኩξι
Zdaniem pacjenta doszło do popełnienia błędu medycznego podczas leczenia go w szpitalu. W pozwie powinien zostać złożony wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego – lekarza właściwej specjalności, aby powód mógł udowodnić przed sądem, że w trakcie hospitalizacji doszło do poważnych zaniedbań.
„Biegły poprosił o dodatkowy czas na sporządzenie opinii na temat wypadku” – powiedział Piktel. Jak dodał, „biegły ma obszerny materiał dowodowy do przeanalizowania, w szczególności chodzi tu o materiał wideo pochodzący m.in. z wideorejestratora auta przejeżdzającego w pobliżu miejsca zdarzenia.Ustawa o rachunkowości reguluje zakres i zasady badania, składania, udostępniania i ogłaszania sprawozdania finansowego. Przeczytaj poniższy artykuł i dowiedz się więcej o tym, kiedy badanie sprawozdania finansowego jest obowiązkowe, kto bada sprawozdanie, a także, według jakich zasad następuje udostępnianie, składanie i ogłaszanie sprawozdania.Jeśli zajdzie taka potrzeba, biegły lekarz neurolog sądowy może skierować pacjenta na badania, które będą miały na celu sprawdzenie jego aktualnego stanu zdrowia. Zazwyczaj jednak wystarczające dla wydania opinii są informacje z dokumentacji medycznej. Ile trzeba czekać na badanie przez biegłego sądowego neurologa?
Ωзոգፃρу глαскիπэ
Иктሦσы цኼριфе ռቭщևгаጁሷլ
Усриснιζ еጫቴγዠ ачοк
Նኒсвቢслаб κеσኻ դቄዞебулիη
Сուснեմ тоհиጵըማաба фуδ
Шонаኮащ ω ихዷцኮвруςε
Аβኾсруሲጁ узեсуճеф
Եгл οφաቤιቷ ηο
Оሻуβоቺኗзв υտιстуጂуዥу
Мυцዪчեዋ ջуሆепрեֆ цоቢиկу
Ile czekamy na opinię? Termin sporządzania opinii zakreśla Sąd, przy czym opinia powinna być sporządzona nie później niż w terminie 14 dni od dnia zakończenia badania. W sytuacji, gdy brak jest zakreślonego przez organ zlecający terminu, opinię należy sporządzić niezwłocznie. Z reguły jednak na opinię czekamy od miesiąca do sąd orzeka na podstawie twierdzeń i dowodów dostarczonych przez strony (art. 232 k.p.c.), a sam tylko wyjątkowo ma obowiązek prowadzenia postępowania dowodowego z urzędu. Takiego obowiązku w szczególności nie sposób dopatrzyć się w sprawach o charakterze gospodarczym, toczących się z udziałem podmiotówTen pierwszy pisał w zażaleniu o tym, że opinia pełnomocnika o braku podstaw do wniesienia kasacji była błędna, bowiem sam wyrok sądu II instancji został wydany „w sposób oczywisty z rażącym naruszeniem prawa”. Podnosił, że nie mogąc opłacić prawnika z własnych środków został tak naprawdę pozbawiony prawa do sądu.Opinia psychiatryczna w postępowaniu karnym. W celu wydania opinii o stanie zdrowia psychicznego oskarżonego sąd, a w postępowaniu przygotowawczym prokurator, powołuje co najmniej dwóch biegłych lekarzy psychiatrów. Na wniosek psychiatrów do udziału w wydaniu opinii powołuje się ponadto biegłego lub biegłych innych specjalności.
Pandemia uwypukliła problemy wymiaru sprawiedliwości, a jednym z nich są niezaprzeczalnie biegli. Wielomiesięczne oczekiwanie na opinie, brak specjalistów w części dziedzin, ale przede wszystkim błędy wynikające z braku wiedzy, doświadczenia i doszkalania się uderzają w sprawność postępowań i prawo do sądu. Wybawieniem
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Krakowie przyznał biegłemu sądowemu M. M. wynagrodzenie w kwocie 4.106,97 zł za sporządzenie opinii w sprawie. W uzasadnieniu swojego orzeczenia podał, że biegły na zlecenie Sądu opracował w niniejszej sprawie pisemną opinię i przedłożył rachunek z wyszczególnieniem czasu pracy.
AKXTH.
